Mạng xã hội, internet đang trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống hiện đại. Tuy nhiên, với đối tượng dễ tổn thương như trẻ em, môi trường số lại tiềm ẩn không ít rủi ro, tác động đến nhận thức, hành vi và cả sức khỏe tinh thần.

Trẻ dễ tổn thương
Từng mua điện thoại cho con với mục đích liên lạc, học tập, nhưng theo thời gian, chị Huỳnh Thị Thắng (phường Hòa Xuân) nhận thấy con trai ngày càng dành nhiều thời gian để lướt TikTok, Facebook, chơi game. Từ một học sinh ngoan ngoãn, em trở nên dễ nóng nảy, cáu gắt, ít giao tiếp với gia đình.
Trong thời gian nghỉ hè, ngày nào em cũng sử dụng điện thoại. “Tôi nhắc nhở nhưng con không lắng nghe, có lần còn cãi lại. Do đó, tôi nghiêm khắc hơn trong việc cho con sử dụng điện thoại. Ngoại trừ lúc con sử dụng để học tập, tôi giám sát nội dung con truy cập và hạn chế con chơi game nhằm kịp thời điều chỉnh”, chị Thắng chia sẻ.
Chị Lê Thị Thúy (phường Hòa Cường) từng tạo thói quen cho con dùng điện thoại khi còn rất nhỏ để “dỗ ăn”. Theo thời gian, cháu ít nói, thường xem các video bạo lực trên TikTok, YouTube. Lo lắng con bị ảnh hưởng xấu, chị quyết định cấm hoàn toàn việc sử dụng điện thoại.
Tuy nhiên, do con nhiều lần khóc lóc, phản ứng nên chị đành phải cho con dùng lại điện thoại nhưng chỉ được sử dụng trong khung giờ nhất định, với sự giám sát của người lớn.
Em Nguyễn Gia Hân (phường Điện Bàn Bắc) cho biết, trước đây dùng điện thoại để học tập và liên lạc với ba mẹ. Nhưng sau khi tiếp cận mạng xã hội, em bị cuốn hút bởi những video giải trí trên TikTok, Facebook và dần dành nhiều thời gian xem mỗi ngày. Mọi thứ trên mạng rất cuốn hút, càng xem càng thấy tò mò nên em khó dừng lại.
“Lá chắn” từ gia đình
Tiến sĩ Lê Thị Duyên, Khoa Tâm lý – Giáo dục – Công tác xã hội (Trường Đại học Sư phạm – Đại học Đà Nẵng) cho biết, môi trường mạng mang lại nhiều lợi ích tích cực cho con người nói chung và trẻ em nói riêng như cập nhật thông tin, học tập, giải trí, kết nối bạn bè.
Tuy nhiên, môi trường này cũng tiềm ẩn nguy cơ với trẻ như dễ bị lừa đảo, bắt nạt, xâm hại qua mạng; nghiện mạng xã hội, trò chơi điện tử; dễ tiếp cận thông tin sai lệch, hình ảnh khiêu dâm, bạo lực, đánh bạc, cá cược…
Những tác động này khiến trẻ dễ lệ thuộc vào thiết bị điện tử, dẫn đến căng thẳng, trầm cảm, rối loạn cảm xúc, thu mình, nói dối, bỏ học, thậm chí có hành vi tự hại.
Để bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng, gia đình chính là “lá chắn” đầu tiên và quan trọng nhất. Cha mẹ cần giám sát, đồng hành với con trong hành trình tiếp cận công nghệ.
“Việc thường xuyên trò chuyện, chia sẻ, cùng con khám phá lợi ích và rủi ro của mạng xã hội sẽ giúp trẻ hình thành nhận thức đúng đắn, biết cách tự bảo vệ bản thân. Bên cạnh đó, phụ huynh cần tôn trọng nhu cầu kết bạn, thể hiện bản thân của con; khuyến khích con chia sẻ cảm xúc thay vì cấm đoán hay kiểm soát quá mức. Sự tin tưởng, kết nối giữa cha mẹ và con cái là nền tảng vững chắc để trẻ sử dụng internet an toàn và tích cực”, Tiến sĩ Lê Thị Duyên chia sẻ.
Theo Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an thành phố Đà Nẵng, trẻ em đang đối mặt với nhiều nguy cơ tiềm ẩn khi tham gia vào môi trường mạng như tiếp xúc với các nội dung độc hại, bạo lực, khiêu dâm trá hình đến nguy cơ bị dụ dỗ, lôi kéo tham gia vào các hội nhóm lệch chuẩn, các trào lưu phản cảm, nguy hiểm.
Đặc biệt, trẻ dễ trở thành nạn nhân của các hành vi lừa đảo, quấy rối, xâm hại thông qua mạng xã hội hoặc các nền tảng nhắn tin ẩn danh.
Nhiều đối tượng còn lợi dụng sự nhẹ dạ, thiếu hiểu biết của trẻ để khai thác thông tin cá nhân, thậm chí thao túng tâm lý, gây tổn thương tinh thần nghiêm trọng.
Trung tá Hồng Minh Hiển, Phó Đội trưởng Phòng Tham mưu, Công an thành phố Đà Nẵng cho biết, thời gian qua, Giám đốc Công an thành phố đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ phối hợp với ngành giáo dục, Đoàn thanh niên tổ chức nhiều đợt truyền thông trực tiếp đến phụ huynh, học sinh nhằm trang bị kỹ năng sử dụng internet, mạng xã hội an toàn.
“Mỗi dịp hè, Công an thành phố còn phối hợp với Cung Thiếu nhi tổ chức các hoạt động trải nghiệm, vừa rèn luyện kỹ năng sống, vừa giáo dục kỹ năng số an toàn cho trẻ. Bên cạnh nhà trường và xã hội, ý thức giáo dục của gia đình đóng vai trò nền tảng, bởi sự quan tâm, đồng hành của cha mẹ chính là “lá chắn mềm” giúp trẻ nhận biết, phòng tránh các nguy cơ tiềm ẩn. Đồng thời, cần đa dạng hoạt động vui chơi, thể dục thể thao để trẻ có sân chơi lành mạnh, giảm thời gian tiếp xúc với môi trường mạng”, Trung tá Hiển cho hay.
Nguồn: Báo Đà Nẵng