Bình đẳng giới thực chất, đến bao giờ?

Ngày đăng: 17:15:27 30/03/2016

Theo nghiên cứu do Viện Nghiên cứu Phát triển xã hội (ISDS) mới công bố, nỗ lực xóa bỏ bất bình đẳng giới, sau bao năm vẫn chưa đạt kết quả như kỳ vọng.

Đã có thay đổi, nhưng…

Trong vài thập kỷ qua, khoảng cách giữa nam giới và phụ nữ đã được cải thiện đáng kể. Bằng chứng là phụ nữ Việt Nam ngày càng được chăm sóc sức khỏe tốt hơn, học vấn ngày càng cao, thu nhập bình quân dần được cải thiện, tham gia nhiều hơn trong quá trình ra quyết định trong gia đình và xã hội. Nhưng phụ nữ ở Việt Nam vẫn phải đối mặt với rất nhiều rào cản trong sự nghiệp, trong gia đình cũng như ngoài xã hội. “Bất chấp sự quan tâm, đầu tư của Chính phủ, của các tổ chức xã hội, bình đẳng giới ở nước ta vẫn chưa đạt được thành tựu như mong muốn”, TS Khuất Thu Hồng, Viện trưởng ISDS thẳng thắn.

“Gia đình là điểm yếu nhất của người phụ nữ, vì người phụ nữ sẽ có xu hướng đặt gia đình lên trên hết mọi thứ. Để giữ cho gia đình ổn định, hầu hết phụ nữ sẽ hy sinh sự bình đẳng của mình. Suy nghĩ này dường như ở trong máu người phụ nữ, vì thế không dễ gì mà bỏ đi được”, chia sẻ của nữ giảng viên 42 tuổi ở TP Hồ Chí Minh. Giá trị của phụ nữ là gia đình, quan niệm truyền thống đó khiến người phụ nữ tự nguyện gánh vác tất cả công việc gia đình thay vì lựa chọn cơ hội học tập, cơ hội thăng tiến trong công việc, thậm chí im lặng chấp nhận việc bị bạo hành trong gia đình.

Những việc trong gia đình như dọn dẹp, đi chợ, nấu ăn, giặt quần áo, đưa đón con…luôn được mặc định là việc của phụ nữ. “Có gần 90% số đàn ông được hỏi thừa nhận họ được làm rất ít việc trong gia đình. Nhiều người còn không làm việc nào cả. Khi chúng tôi ngạc nhiên hỏi về công việc của người đàn ông trong gia đình, có anh rất hồn nhiên bảo: Tôi làm trụ cột”, TS Khuất Thu Hồng chia sẻ.

…Còn nhiều rào cản

Nghiên cứu về giới do ISDS công bố gần đây cũng chỉ ra thực trạng là phụ nữ Việt Nam có trình độ giáo dục thấp hơn đáng kể so nam giới, số phụ nữ được đề bạt lên các vị trí làm việc cao hơn chỉ bằng một nửa so nam giới. Cũng theo nghiên cứu này, phụ nữ ít được đề bạt hoặc tạo cơ hội nâng cao năng lực chuyên môn. Phụ nữ bị hạn chế tiếp cận phúc lợi xã hội, bao gồm cả quyền lợi được hưởng khi mang thai và sinh con. Phụ nữ cáng đáng hầu hết việc nhà, ít sở hữu tài sản giá trị trong gia đình, thường chỉ im lặng khi chịu các hình thức bạo hành. Nếu người phụ nữ dũng cảm tố cáo bạo lực thậm chí còn chịu sự kỳ thị của xã hội.

Câu chuyện xóa bỏ rào cản cho người phụ nữ, xóa bỏ bất bình đẳng giới, mỗi khi được nhắc đến vẫn được nhiều sự quan tâm của toàn xã hội. Giải pháp được nêu ra vẫn là: Tăng cường thực thi pháp luật liên quan bình đẳng giới; cải thiện các dịch vụ xã hội, thúc đẩy sự tiếp cận của phụ nữ đến các cơ hội phát triển sự nghiệp. Khuyến nghị mang tính chất chung chung “nhà nước cần có chính sách hỗ trợ phụ nữ, hướng tới bình đẳng thực chất” dường như đã trở thành quen thuộc, dễ gặp ở rất nhiều hội thảo, cuộc họp bình đẳng giới. Giải pháp và khuyến nghị đều không mới, nhưng từ nhận thức đến thực hành về bình đẳng giới lại có khoảng cách khá xa.

Bà Hoàng Tú Anh, Trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và Dân số (CCIHP) cho rằng bình đẳng giới thực chất, sẽ khó đạt được, nếu thiếu sự thay đổi về nhận thức ở cả nam giới. Đã có nhiều năm kinh nghiệm về tuyên truyền, vận động về xóa bỏ bất bình đẳng giới mà ngay cả người trong cuộc cũng ngậm ngùi “cứ nói chuyện bình đẳng, là chẳng thấy cánh đàn ông đâu hết. Những năm qua nhận thức của chị em đã thay đổi nhiều rồi. Nhưng chỉ mỗi chị em nói chuyện bình đẳng giới với nhau thì giải quyết vấn đề gì”.

Theo: Thanh Hiên, báo Thời nay (KK)